႐ိုဟင္ဂ်ာဆို ခ်ိဳနဲ႔လား

.
------------------
႐ိုဟင္ဂ်ာရိွ မရိွ

အလြန္စည္းစနစ္ရိွၿပီး တိက်လွပါတယ္ ဆိုတဲ့ အဂၤလိပ္တို္႔ျပဳစုခဲ့တဲ့ ၁၉၁၇ခုႏွစ္ ဗမာျပည္လူမ်ိဳးစုမ်ားေရးရာစစ္တမ္းနဲ႔ဘာသာစကားစုအရ လူမ်ိဳးစုႀကီးေပါင္း
(၁၁)မ်ိဳးဘာသာစကားငယ္ေပါင္း
(၁၃၁)မ်ိဳးမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဆိုတာမပါဘူး။

RB Smart ရဲ႕Akyab District Gazetteerမွာလည္းရခိုင္မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားမွာ ေတာင္သား၊ေခ်ာင္းသား၊ရမ္းျဗဲသား၊သက္၊ၿမိဳ၊ခမြီး၊ဒိုင္းနက္မ်ားျဖစ္သည္လို႔ေသေသခ်ာခ်ာ သုေတသနျပဳေဖာ္ျပထားခဲ့တယ္။

၁၉၃၁ခုႏွစ္သန္းေခါင္စာရင္းကိုအေျခခံ
ၿပီးတရားဝင္သုေတသနျပဳထားတဲ့လူမ်ိဳးႏြယ္စုတိုင္းရင္းသား(၁၃၅)မ်ိဳးစာရင္းမွာလည္း႐ိုဟင္ဂ်ာ မပါဘူး။ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုစာရင္းမွာ
ရခိုင္၊သက္၊ၿမိဳ၊ခမြီး၊ဒိုင္းနက္၊မရမာႀကီး၊ကမန္လို႔(၇)မ်ိဳးေဖာ္ျပထား
တယ္။ဒါေၾကာင့္႐ိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးဆိုတာ ခ်ိဳနဲ႔လားလို႔ေမးရမေလာက္ေအာင္
ကိုမွတ္တမ္းမွတ္ရာအတိအက်နဲ႔
သမိုင္းမွာ အစ႐ွာ လို႔ မရခဲ့ပါဘူး။

႐ိုဟင္ဂ်ာ အစ

၁၉၅၁ခုႏွစ္ျသဂုတ္လမွာဘူးသီးေတာင္ပာလီမန္္အမတ္အဗၺဒူဂါဖားက ဂါးဒီး
ယန္းေန႔စဥ္သတင္းစာမွာ႐ိုဟြန္ညာ
(ေနာင္႐ိုဟင္ဂ်ာ)ဆိုတဲ့လူမ်ိဳးသစ္တမ်ိဳးအျဖစ္တီထႊင္ၿပီးအဂၤလိပ္ဘာသာနဲ႔စ
တင္ေဖာ္ျပသံုးစြဲလာတယ္။၁၉၅၄ခုႏွစ္စက္တင္ဘာလ၂၅ရက္ေန႔မွာဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏုက႐ိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳး
လို႔ေျပာဆိုရာကေန၁၉၆၀ခုႏွစ္ေနာက္
ပိုင္းမွာေရပန္းစားလာခဲ့တယ္။၁၉၆၁ခုႏွစ္ေမလ၁၅ရက္ေန႔ကစၿပီး
ျမန္မာ့အသံတိုင္းရင္းသားေရဒီယိုအသံလႊင့္အစီအစဥ္ကေန႐ိုဟင္ဂ်ာအသံ
လႊင့္အစီအစဥ္ကိုတပတ္သံုးႀကိမ္ႏံႈး
အသံလႊင့္ေပးခဲ့တယ္။ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီတက္လာၿပီး
ေနာက္၁၉၆၅ခုႏွစ္ေအာက္တိုဘာလ
တစ္ရက္ေန႔မွာရပ္ဆိုင္းခဲ့တယ္။အဂၤလိပ္ေခတ္ကလံုးဝမရိွခဲ့တဲ့႐ိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးအေခၚအေဝၚဟာပါလီမန္ဒီမိုကေရစီေခတ္၁၉၅၄ခုႏွစ္ကေနစတင္သံုးစြဲလာၿပီး၁၉၆၀/၆၁ခုႏွစ္ေတြမွာ အတြင္က်ယ္ဆံုးသံုးစြဲလာတာေတြ႔ရ
တယ္။႐ိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးရိွေၾကာင္းေထာက္ျပေနသူေတြဟာလည္းပါလီမန္ဒီမိုကေရစီ
ေခတ္ကေခၚေဝၚသံုးစြဲခဲ့တဲ့အေထာက္အထားေတြကိုအမ်ားဆံုးကိုင္ေျပာေန
ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။တိုင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုသမိုင္းမွတ္တမ္းမွာမရိွခဲ့ဘဲပါလီမန္ဒီမိုကေရစီေခတ္မွာေမြးစားခံခဲ့ရတဲ့အမည္တစ္ခုသာျဖစ္ပါတယ္။

႐ိုဟင္ဂ်ာနိဂံုး

ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီလက္ထက္မွာတေျဖးေျဖးေမွးမိွန္လာၿပီးလမ္းစဥ္ပါတီေခတ္၁၉၇၈ခုႏွစ္နဂါးမင္းစီမံခ်က္နဲ႔
စစ္ေဆးရာကေနအေျခအေနေတြတင္းမာလာခဲ့ရတယ္။
၁၉၈၂ခုႏွစ္ႏိုင္ငံသားဥပေဒနဲ႔ "၁၈၂၃ခုႏွစ္မတိုင္မီကစေနထိုင္ခဲ့တဲ့
တိုင္းရင္းသားမ်ားသည္ျမန္မာႏိုင္ငံသားျဖစ္သည္" လို႔ျပ႒ာန္းလိုက္တဲ့အတြက္ရခိုင္ျပည္
နယ္ကဘဂၤလီေတြအဖို႔ ေဆြ႔ေဆြ႔ခုန္ ခဲ့ရေတာ့တယ္။နဝတနဲ႔ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးအစိုးရေခတ္မွာ
ေတာ့႐ိုဟင္ဂ်ာဆိုတာလံုးဝမရိွေၾကာင္း
ျပတ္ျပတ္သားသားေၾကျငာလိုက္ၿပီး
႐ိုဟင္ဂ်ာအေခၚအေဝၚကိစၥကိုအဆံုး
သတ္ေပးခဲ့ပါတယ္။

ဘဂၤလီ လူမ်ိဳး

တကယ္ေတာ့႐ိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးဆိုတာ
သမိုင္းအေထာက္အထားေတြအရမရိွခဲ့တာေသခ်ာပါတယ္။ႏိုင္ငံေရးသမားေတြရဲ႕ႏိုင္ငံေရးအသံုး
ခ်မွုအရသာေပၚေပါက္ခဲ့တဲ့အေခၚ
အေဝၚတစ္ခုျဖစ္တယ္။ဒါေပမယ့္ဘဂၤလားေဒ့ဘက္ကေန
ဘူးသီးေတာင္ေမာင္ေတာမွာ၁၈၂၃
ခုႏွစ္မတိုင္မီကလာေနတဲ့ဘဂၤလီလူမ်ိဳးေတြရိွခဲ့ေၾကာင္းသမိုင္းအေထာက္အထားေတြရိွတဲ့အတြက္၁၈၂၃ခုႏွစ္
မတိုင္မီကလံုးဝမရိွခဲ့ဘူးလို႔အတင္း
မ်က္စိမိွတ္ျငင္းေနတာလည္းမမွန္ႏိုင္ဘူး။ၿဗိတိသွ်လက္ေအာက္ေရာက္ၿပီး မွအမ်ားအျပားဝင္ေရာက္လာၾကတယ္ဆိုတာကေတာ့မွန္တယ္။ရခိုင္ျပည္နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႈး Mr.Patsonရဲ႕ အစီရင္ခံစာနဲ႔ သမိုင္းပညာ႐ွင္ Dr.Barnerjeeတို႔ မွတ္တမ္းအရရခိုင္ျပည္နယ္ကိုၿဗိတိသွ်တို႔သိမ္းပိုက္ၿပီးေနာက္၁၈၂၅ခုႏွစ္မွာ
ဘဂၤလီလူမ်ိဳးသံုးေသာင္းရိွတယ္လို႔ဆိုတယ္။၁၉၀၂ခုႏွစ္ရခိုင္ျပည္နယ္ရဲ႕လူဦးေရဟာ(၇၆၂၁၀၂)ဦးအထိတိုးလာတယ္။၁၉၄၂ခုႏွစ္မတိုင္မီကရခိုင္ဘဂၤလား
နယ္စပ္ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ရိွရခိုင္ေက်းရြာ
ေပါင္း(၁၉၅)ရြာရိွခဲ့ေပမယ့္၁၉၉၅
ခုႏွစ္မွာရခိုင္ေက်းရြာ(၄၆)ရြာသာက်န္
ေတာ့တယ္။

၁၉၈၂ခုႏွစ္ႏိုင္ငံသားဥပေဒနဲ႔အညီစီစစ္လိုက္ရင္၁၈၂၃ခုႏွစ္မတိုင္မီကေနလာခဲ့ၾကတဲ့ဘဂၤလီမ်ိဳးဆက္ေတြထဲကႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ရိွတဲ့ဘဂၤလီေတြကိုႏိုင္ငံသားျပဳခြင့္ေပးလို႔ရတယ္။ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ရိွတဲ့ဘဂၤလီလူမ်ိဳး
ေတြရိွတယ္။(တိုင္းရင္းသားႏိုင္ငံသားေတာ့မရႏိုင္
ဘူး)ဒါေပမယ့္ခက္တာကေနာက္ပိုင္းခိုးဝင္ဘဂၤလီေတြကအရမ္းမ်ားေနေတာ့သူတို႔ကဘယ္လိုမွအစစ္မခံၾကဘူး။UN,OICတို႔ကလည္းသူတို႔ဘက္ကရပ္တည္အားေပးေနေတာ့ဥပေဒရိွေနေပ
မယ့္ဒီအလုပ္ႀကီးကိုအစိုးရအဆက္
ဆက္ လုပ္လို႔ မရခဲ့ဘူး။ဥပေဒနဲ႔ညီသူကိုနိုင္ငံသားလက္ခံမယ္။မညီသူကိုလက္မခံဘူးဆိုတဲ့႐ိုး႐ွင္းတဲ့
တရားမဝင္နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ဝင္ေရာက္မႈ ျပည္တြင္းေရးကိစၥျဖစ္ေပမယ့္ OICရဲ႕မဟာဗ်ဴဟာအရUNကပါပါ
ဝင္ေနတဲ့အတြက္ လူမ်ိဳးေရးဖိႏိွပ္မႈ၊ဘာသာေရးႏိွပ္ကြပ္မႈဆိုတဲ့လူမ်ိဳးေရးဘာသာေရးျပႆနာအျဖစ္ကမၻာအျမင္မွာဆြဲတင္ခံေနရေတာ့တယ္။ကမၻာ့ပုလိပ္ႀကီးဆိုတဲ့အေမရိကန္
ေတာင္9/11အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္ခံရမႈမွာေဆာ္ဒီပါဝင္ပတ္သက္မႈကိုမေျပာ
ရဲတာကို သတိျပဳၾကရပါမယ္။

အႀကီးမားဆံုးေလာင္းကစားပြဲ

NLDအစိုးရသစ္လက္ထက္မွာေတာ့
အစိုးရအဆက္ဆက္ျပည္တြင္းေရး
အျဖစ္ႀကိတ္႐ွင္းခဲ့တဲ့ရခိုင္ဘဂၤလီျပႆနာကိုUN,OICအႀကိဳက္ႏိုင္ငံတကာ
ျပႆနာအျဖစ္ရဲရဲဝန္႔ဝန္႔ဆြဲတင္လိုက္္
ၿပီးေျဖ႐ွင္းဖို႔ုႀကိဳးစားလာပါတယ္။အျငင္းပြားမႈမ်ားစြာနဲ႔ကိုဖီအာနန္ေကာ္
မ႐ွင္ဖြဲ႔လိုက္ပါတယ္။အလြန္အေလ်ာ္
အစားႀကီးမယ့္ေလာင္းကစားပြဲတစ္ခုပါပဲ။ႏိုင္ငံတကာျပႆနာျဖစ္ေအာင္
ဆြဲတင္ၿပီး႐ိုဟင္ဂ်ာတိုင္းရင္းသားျဖစ္
ေအာင္အတင္းတြန္းပို႔ေနတဲ့ UN,OICတို႔ရဲ႕အႀကိဳက္ႏိုင္ငံတကာ
ျပႆနာအျဖစ္ေျဖ႐ွင္းတဲ့ကစားကြက္ထဲကိုစြန္႔စားဝင္လာတဲ့NLDအစိုးရရဲ႕ဆံုးျဖတ္ခ်က္ဟာရဲဝန္႔တာလား၊မိုက္မဲတာလား၊သမိုင္းကမွတ္တမ္း
တင္သြားပါလိမ့္မယ္။

ဒီမိုကေရစီလူ႔အခြင့္အေရးအရ ျငင္သာစြာကိုင္တြယ္ဖို႔ႀကိဳးစားခဲ့ေပမယ့္ ဒီလိုက္ေလ်ာမႈကိုေပ်ာ့ည့ံတဲ့အစိုးရတစ္ရပ္လို႔ ယူဆ အခြင့္ေကာင္းယူၿပီး ေအာက္တိုဘာ၉ရက္ေန႔(9/10)
တိုက္ခိုက္မႈေတြနဲ႔စတင္စိမ္ေခၚလာပါ
ေတာ့တယ္။
ေမာင္ေတာခ႐ိုင္မွာရိွတဲ့လက္က်န္၃%ေသာတိုင္းရင္းသားေတြကိုမေနရဲ
ေတာ့ေအာင္ၿခိမ္းေျခာက္ျပလိုက္တာ
ျဖစ္သလိုလံုျခံဳေရးစည္းက်ိဳးေပါက္ခဲ့ၿပီ
ျဖစ္လို႔တည္ၿငိမ္မႈရိွေအာင္ကိုေတာ္
ေတာ္ျပန္လုပ္ယူရပါေတာ့မယ္။

ႏိုင္ငံေတာ္အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ ကိုကာကြယ္ေနတဲ့လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ေတြကိုသတ္ျဖတ္ေခ်မႈန္းရင္ဒီလိုတံု႔ုျပန္တာခံရမယ္ဆိုတဲ့မွတ္ေလာက္သားေလာက္တဲ့သင္ခန္းစာရေအာင္ျပတ္ျပတ္သားသားဆံုးမ မေပးႏိုင္ရင္ေတာ့ပို
ေရာင့္တက္လာၾကမွာျဖစ္ပါတယ္။
၈၈အေရးအခင္းကဆူပူလုယက္သူေတြကိုပစ္ေလ၊အျပစ္မဲ့လူထုကိုပစ္သတ္
ကုန္ၿပီလို႔ေအာ္ဖို႔အသင့္ေစာင့္ေနသူ
ေတြကျကိုက္ေလျဖစ္သလိုအခုျပႆနာမွာလည္းအစုလိုက္အျပဳံလိုက္ပစ္သတ္ေနၿပီလူမ်ိဳးတံုးႏိွပ္ကြပ္ေနၿပီလို႔ဝါဒ
ျဖန႔္ဖို႔ အဆင္သင့္ေစာင့္ေနၾကပါတယ္။
ဒါကိုဂ႐ုမစိုက္လို႔မရေပမယ့္ အခ်ဳပ္
အျခာအာဏာအတြက္လုပ္စရာရိွတာကိုေတာ့ျပတ္ျပတ္သားသားလုပ္သြား
ရမွာျဖစ္ပါတယ္။

အစၥလာမ္မစ္ႏိုင္ငံေတြ၊အစြန္းေရာက္
အစၥလာမ္မစ္အၾကမ္းဖက္ေတြရဲ႕ေတာင့္တင္းတဲ့ေထာက္ပ့ံမႈ၊OIC,UNရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးအေၾကာင္းျပလူမ်ိဳးေရးဘာသာေရးျပႆနာအျဖစ္အခိုင္အမာဆြဲတင္မႈေတြေၾကာင့္ရခိုုင္ဘဂၤလီျပႆနာဟာအရင္လိုျပည္တြင္းေရးဆိုၿပီး
ႀကိတ္႐ွင္းခဲ့ၾကတာထက္ျမံဳေနတဲ့အနာကိုဆြေပးလိုက္သလိုပိုႀကီးထြားလာေနပါေတာ့တယ္။

OICနဲ႔အစၥလာမစ္အစြန္းေရာက္ေတြရဲ႕ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့႐ွင္းပါတယ္။OICက ဥပေဒေဘာင္ထဲကေန UNကိုအသံုးခ်၊လူ႔အခြင့္အေရး၊လူသားျခင္းစာနာမႈ အေၾကာင္းျပ ၿပီး
မြတ္စလင္နယ္ေျမျဖစ္ေအာင္လုပ္မယ္။ဘာသာေရးအစြန္းေရာက္ေတြကေတာ့ ဥပေဒျပင္ပကေနအၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္နည္းေတြနဲ႔မြတ္စလင္ပိုင္ေျမျဖစ္
ေအာင္လုပ္မယ္။ဘူးသီးေတာင္ေမာင္
ေတာကေနေျခကုပ္ခိုင္ခိုင္မာမာရၿပီးရင္ ေတာ့ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံလံုးကိုဘာသာ
ေရးလူမ်ိဳးေရးအရတေျဖးေျဖးခ်င္းဝါးမ်ိဳသြားပါလိမ့္မယ္။

ရခိုင္ဘဂၤလီျပႆနာမွာအေျဖ႐ွာရမွာ နည္းလမ္းသံုးခုရိွပါတယ္။
၁။ ႐ိုဟင္ဂ်ာတိုင္းရင္းသားအျဖစ္အသိ
အမွတ္ျပဳရန္။
၂။ ႐ိုဟင္ဂ်ာတိုင္းရင္းသားအသိအမွတ္မျပဳဘဲဘဂၤလီ(သို႔မဟုတ္)အျခားအမည္
တစ္ခုျဖင့္၈၂ႏိုင္ငံသားဥပေဒကိုျပင္
ဆင္ၿပီးႏိုင္ငံသားလက္ခံရန္။
၃။၈၂ႏိုင္ငံသားဥပေဒနဲ႔အညီစီစစ္ၿပီး
ႏိုင္ငံသားလက္ခံရန္။

၈၂ႏိုင္ငံသားဥပေဒကိုUN,OICတို႔ကသာအစကတည္းကလက္ခံခဲ့ရင္
ဒီျပသနာေတြေပၚလာစရာအေၾကာင္း
မရိွတဲ့အတြက္နံပတ္တစ္နဲ႔ႏွစ္ထဲက
တစ္ခုခုကိုသာကိုဖီအာနန္ေကာ္မ႐ွင္ကေရြးခ်ယ္ရပါလိမ့္မယ္။လူသားျခင္းစာနာမႈနဲ႔အၾကမ္းဖက္တိုက္ဆိုတဲ့ႏွစ္ဘက္ညႇပ္တိုက္မႈကိုဘယ္လို
ရင္ဆိုင္ေက်ာ္ျဖတ္မွာလဲဆိုတာ အစိုးရ
ေခါင္းခဲရမယ့္ျပႆနာျဖစ္သလို ျပည္သူလူထုစိတ္ပူေနရတဲ့ျပႆနာပါ။

NLDအစိုးရအေနနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ လူ႔အခြင့္အေရးဦးစားေပးဝါဒဘက္ကိုဦးစားေပးခ်င္တဲ့အျပဳအမူေတြျမင္ေတြ႔ခဲ့ရေသာ္လည္းအမ်ိဳးသားေရးသမားေတြ ရဲ႕တံု႔ျပန္မႈေတြကိုခ်ိန္ဆေနတဲ့သေဘာမ်ိဳးရိွေနတယ္လို႔သံုးသပ္ရပါတယ္။

ဘဂၤလီလူမ်ိဳးမ်ားသာေနထိုင္ေသာေမာင္ေတာခ႐ိုင္ျဖစ္သေလာက္ရိွေနၿပီျဖစ္လို႔ ဘဂၤလီလူမ်ိဳးမ်ားသာေနထိုင္ေသာ
ဘဂၤလီျပည္နယ္မျဖစ္ဖို႔ကို႐ုန္းရေတာ့
မယ့္အေျခအေနပါပဲ။

အခုဘဂၤလားေဒ့လို႔ေခၚတဲ့ႏိုင္ငံဟာ
လည္းယခင္ကဗုဒၶဘာသာထြန္းကားခဲ့တဲ့ ပါဒ ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးပါ။ေအဒီ၁၂၀၂မွာဘဂၤလားနယ္ရဲ႕ေနာက္ဆံုးဗုဒၶဘာသာႏိုင္ငံတစ္ခုျဖစ္တဲ့ပဋိကၠရား(COMILLA)ကိုမြတ္စလင္ေတြ
ဝင္ေရာက္ဖ်က္ဆီးၿပီးဝင္ေရာက္လာခဲ့တယ္။လြန္ခဲ့တဲ့အႏွစ္႐ွစ္ရာေလာက္
ကပါ။ေ႐ွ႕လာမယ့္အႏွစ္႐ွစ္ဆယ္ေလာက္မွာ
ရခိုင္ျပည္နယ္ ဘာျဖစ္သြားႏိုင္သလဲ ျကိုေတြးၾကည့္ၾကဖို႔ေတာ့လိုပါတယ္။

ဘာဘဲေျပာေျပာ အခုအေျခအေနမွာ
ေတာ့OIC,UNကဥပေဒေဘာင္
အတြင္းကေနလူ႔အခြင့္အေရး၊လူသားျခင္းစာနာမႈေခါင္းစဥ္ေတြနဲ႔ ဖိအားေပးထားၿပီး၊အစြန္းေရာက္
အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔ေတြကဥပေဒျပင္ပကေနတိုက္ကြက္ေဖာ္ေနမႈေတြက
ိုအေျခအေနဖန္တီးႏိုင္မႈအျပည့္နဲ႔ဟန္
ခ်က္ညီညီလႈပ္႐ွားလာတာပီီပီျပင္ျပင္
ျမင္ေတြ႔ေနရၿပီျဖစ္လို႔မိမိဘက္က၈၂ႏိုင္ငံသားဥပေဒနဲ႔ျပတ္ျပတ္သားျပန္တံု႔ျပန္ ကိုင္ႏိုင္မလား?

၈၂ႏိုင္ငံသားဥပေဒကိုျပင္ဆင္ၿပီး ဘဂၤလီသို႔မဟုတ္ အျခားအမည္တမ်ိဳးနဲ႔
ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ေပးမလား?

"႐ိုဟင္ဂ်ာ ဆိုတာခ်ိဳနဲ႔လား"ဆိုတဲ့ ဘဝကေနဖဆပလပါလီမန္ဒီမိုကေရစီေခတ္ကလို ႐ိုဟင္ဂ်ာ တိုင္းရင္းသား
အသံလႊင့္႒ာနေတြျပန္ဖြင့္လာအံုးမလား?........

လား သံုး လားမွာ ဘယ္ဘက္ကို
လားမလဲဆိုတာကေတာ့ဆက္ေစာင့္
ၾကည့္ၾကရအံုးမွာျဖစ္ပါေတာ့တယ္။ ။
-
Credit - Thaung Aye